16/2/11

Μνήμες...

1976

2009
Το Πάσχα του 1976 εγώ και δυό φίλοι, είχαμε την τύχη να βρεθούμε στην Άφησο, ένα μικρό χωριό του δυτικού Πηλίου. Δεν είχαμε ακούσει τίποτα για το χωρίο. Στο δρόμο κουβεντιάζαμε γι' αυτό αυτό και λέγαμε τι θα θέλαμε να βρούμε στον προορισμό μας. Οι επιθυμίες και των τριών μας βρήκαν κοινό τόπο σε ένα μικρο αμφιθεατρικό χωριό με λιμανάκι, ταβερνάκια στην παραλία και διαδρομές για πεζοπορία. Όταν το λεωφορείο πήρε την τελευταία στροφή και φάνηκε μπροστά μας το χωριό μείναμε με το στόμα ανοικτό καθώς οι δύο πρώτες μας επιθυμίες μόλις είχαν εκπληρωθεί! Στην συνέχεια διαπιστώσαμε οτι εκεί είχαμε βρει ότι επιθυμούσαμε, και αυτό εντελώς τυχαία! Ξαναπήγαμε τον επόμενο χρόνο, με μεγάλη παρέα αυτή τη φορά για να τους δείξουμε την "ανακάλυψη" μας! Μας άρεσε ξανά!
Από τότε περάσαν πολλά χρόνια. Η παρέα διαλύθηκε! Δεν ξαναπήγα, για πολύ καιρό! Το χωριό όμως ήταν εκεί...
Ευτυχίσαμε κάποτε, σαν οικογένεια πια, να αποκτήσουμε ένα σπιτάκι εκεί κοντά. Η Άφησος έγινε ο καθημερινός μας προορισμός για κάποιες περιόδους του χρόνου. Μια φωτογραφία που τράβηξα το 2009 μου θύμισε την παλιά μας "ανακάλυψη". Σκαλίζοντας στις παλιές φωτογραφίες βρήκα την φωτογραφία του ίδιου μέρους το 1976. Τριάντα τρία χρόνια πριν!   
Κοιτώντας τις δύο φωτογραφίες συνειδητοποίησα πόσο είχε αλλάξει το χωριό. Όλη η πλαγιά της Αφήσου έχει κτισθεί. "Νεοπαραδοσιακά(!) πηλιορείτικα αρχοντικά" προβάλλουν χυδαία και προκλητικά μέσα από τα παλιά σπίτια του οικισμού. Μορφές που ούτε στον ύπνο τους είχαν δει οι παλιοί κάτοικοι της Αφήσου γεμίζουν σήμερα την εικόνα της. Και όλα αυτά βέβαια είναι προϊόντα ειδικού διατάγματος όρων δόμησης για προστατευόμενους οικισμούς (αυτό για τα χωρία του Πηλίου), το οποίο δεν δίνει σημασία στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του κάθε οικισμού αλλά ομογενοποιεί και θέτει κοινούς όρους δόμησης για όλους, από τον Άγιο Ιωάννη που ήταν μικρός ψαράδικος οικισμός μέχρι τις Μηλιές με τον έντονα αστικό χαρακτήρα. Κοιτάζοντας  λοιπόν τις φωτογραφίες και εντοπίζοντας σαν τα μόνα κοινά σημεία τους τα τρία κυπαρίσσια της εκκλησίας κάτω αριστερά, και το σχολείο επάνω στην ίδια μεριά, καθώς και την κορυφογραμμή στα δεξιά να έχει σχεδόν χαθεί, αναρωτιέμαι τι ακριβώς έχει προστατέψει αυτό το ΠΔ των όρων δόμησης;...

1999

Φωτογραφίες: Dim 1976, 2009, 1999



4 σχόλια:

  1. Αγαπητέ Dim ανοίγεις ένα θέμα που θέλει πολύ κουβέντα! Το ζήτημα των ειδικών διαταγμάτων που στοχεύουν στην διατήρηση οικισμών... Οι οικισμοί είναι ζωντανοί οργανισμοί που δεν μπορούν να μπουν σε φορμόλη. Δεν μπορεί επειδή μια περιοχή είχε δομηθεί σε μια περίοδο συγκεκριμένη με έναν τρόπο να μπει στην φορμόλη και στους αιώνες των αιώνων να χτίζεται με την ίδια ρυθμολογία. Ούτε να αφεθεί στο έλεος των νέων κατασκευαστών. Ιδανικό θα ήταν να υπάρχει μια καλύτερη παιδεία τόσο στους κατοίκους όσο και στους αρχιτέκτονες ώστε να συνεχίζει η δόμηση χωρίς εκτρώματα. Όμως, με την ελλειμματική παιδεία που έχουμε, αποκλείεται αυτό το ευτυχισμένο ενδεχόμενο. Από εκεί και πέρα υπάρχουν δυο λύσεις:
    1. επιτροπές αρχιτεκτονικού ελέγχου
    2. ειδικά διατάγματα
    Κανένα από τα δυο δεν έχει "σώσει" από τις καταστροφές! Πες μου όμως εκτός από το θέμα της καλύτερης παιδείας που… «επαφίεται στον πατριωτισμό των Ελλήνων» σε μεγάλο βαθμό, τι άλλο έχεις να προτείνεις?

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Προφανώς και ένας οικισμός είναι ζωντανός οργανισμός και ακριβώς για αυτό το λόγο θεωρώ οτι τα διατάγματα διατήρησης των οικισμών θα έπρεπε να ξεφύγουν από τις στείρες μορφολογικές δεσμεύσεις όπως πχ αναλογίες ανοιγμάτων, επιβολή πλακοσκέπαστων στεγών κλπ, και να δώσουν βάρος αφενός στην διατήρηση της κλίμακας των κτισμάτων και αφετέρου στον τρόπο επέκτασης του οικισμού.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Αν (προσοχή λέω αν) είχαμε μια σοβαρή Δημόσια Διοίκηση το ποιο σωστό θα ήταν να μην έχουμε κανονιστικούς όρους παρά μόνο τους στοιχειώδεις. Στην συνέχεια θα θεωρούσα καλό όλα τα άλλα να γίνονται με μια μορφή διαπραγμάτευσης. Όμως ξέρεις που οδηγεί αυτό...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Και βέβαια ξέρω!!! Στα κάθε λογής αναψυκτήρια!!!
    Δεν ενοχλούν οι κανονιστικοί όροι. Ίσα ίσα στην Ελλάδα χωρίς αυτούς μάλλον δεν γίνεται τίποτα. Το θέμα είναι αν οι όροι αυτοί ρυθμίζουν ουσιαστικά θέματα και όχι φρου φρου και αρώματα! Και σαν ουσιαστικά θέματα θεωρώ το μέγεθος των νέων κτηρίων που κατασκευάζονται και την διατήρηση όσο αυτό είναι δυνατό, χωρίς να οδηγούμαστε σε συνονθύλευμα ερειπίων, των ιστορικών κέντρων. Οι σημερινοί όροι δυστυχώς δεν εξασφαλίζουν ούτε το ένα ούτε το άλλο, αφήνοντας περιθώρια για κατασκευή μεγάλων όγκων χωρίς καμία εξάρτηση από το προϋπάρχον κτηριακό απόθεμα.
    Πρόσφατα το ΤΕΕ Μαγνησίας έστειλε επιστολή στην Υπουργό ΥΠΕΚΑ για το θέμα:
    http://portal.tee.gr/portal/page/portal/teemagn/%D0%D1%CF%D3%20%CC%D0%C9%D1%CC%D0%C9%CB%C7%20%C3%C9%C1%20%D0%C7%CB%C9%CF.doc

    ΑπάντησηΔιαγραφή