25/2/11










Δεν ξέρω γιατί πάντα μου άρεσε να φωτογραφίζω τα λουλούδια.
Ίσως γιατί θα ήθελα να κρατήσω ζωντανή την ομορφιά τους και φρεσκάδα τους.
Πάντα περιμένω την στιγμή που θα ανθίσουν για να τα ξαναφωτογραφίσω!
Μανία και αυτή!
Περιμένοντας λοιπόν και φέτος την άνοιξη είπα να αξιοποιήσω παλαιότερες "σοδειές" του μικρού μου κήπου.
Και τι κήπου!
Ένα μπαλκόνι με πλάτος 1,20 μέτρα γύρω γύρω από το διαμέρισμα!
Κάτι σαν φουστίτσα δηλαδή!
Ας είναι....
Εγώ το απολαμβάνω καθώς χρώματα και μυρωδιές μπαίνουν στο σπίτι, απαλύνοντας λίγο την άγρια εικόνα της πόλης μας...

16/2/11

Μνήμες...

1976

2009
Το Πάσχα του 1976 εγώ και δυό φίλοι, είχαμε την τύχη να βρεθούμε στην Άφησο, ένα μικρό χωριό του δυτικού Πηλίου. Δεν είχαμε ακούσει τίποτα για το χωρίο. Στο δρόμο κουβεντιάζαμε γι' αυτό αυτό και λέγαμε τι θα θέλαμε να βρούμε στον προορισμό μας. Οι επιθυμίες και των τριών μας βρήκαν κοινό τόπο σε ένα μικρο αμφιθεατρικό χωριό με λιμανάκι, ταβερνάκια στην παραλία και διαδρομές για πεζοπορία. Όταν το λεωφορείο πήρε την τελευταία στροφή και φάνηκε μπροστά μας το χωριό μείναμε με το στόμα ανοικτό καθώς οι δύο πρώτες μας επιθυμίες μόλις είχαν εκπληρωθεί! Στην συνέχεια διαπιστώσαμε οτι εκεί είχαμε βρει ότι επιθυμούσαμε, και αυτό εντελώς τυχαία! Ξαναπήγαμε τον επόμενο χρόνο, με μεγάλη παρέα αυτή τη φορά για να τους δείξουμε την "ανακάλυψη" μας! Μας άρεσε ξανά!
Από τότε περάσαν πολλά χρόνια. Η παρέα διαλύθηκε! Δεν ξαναπήγα, για πολύ καιρό! Το χωριό όμως ήταν εκεί...
Ευτυχίσαμε κάποτε, σαν οικογένεια πια, να αποκτήσουμε ένα σπιτάκι εκεί κοντά. Η Άφησος έγινε ο καθημερινός μας προορισμός για κάποιες περιόδους του χρόνου. Μια φωτογραφία που τράβηξα το 2009 μου θύμισε την παλιά μας "ανακάλυψη". Σκαλίζοντας στις παλιές φωτογραφίες βρήκα την φωτογραφία του ίδιου μέρους το 1976. Τριάντα τρία χρόνια πριν!   
Κοιτώντας τις δύο φωτογραφίες συνειδητοποίησα πόσο είχε αλλάξει το χωριό. Όλη η πλαγιά της Αφήσου έχει κτισθεί. "Νεοπαραδοσιακά(!) πηλιορείτικα αρχοντικά" προβάλλουν χυδαία και προκλητικά μέσα από τα παλιά σπίτια του οικισμού. Μορφές που ούτε στον ύπνο τους είχαν δει οι παλιοί κάτοικοι της Αφήσου γεμίζουν σήμερα την εικόνα της. Και όλα αυτά βέβαια είναι προϊόντα ειδικού διατάγματος όρων δόμησης για προστατευόμενους οικισμούς (αυτό για τα χωρία του Πηλίου), το οποίο δεν δίνει σημασία στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του κάθε οικισμού αλλά ομογενοποιεί και θέτει κοινούς όρους δόμησης για όλους, από τον Άγιο Ιωάννη που ήταν μικρός ψαράδικος οικισμός μέχρι τις Μηλιές με τον έντονα αστικό χαρακτήρα. Κοιτάζοντας  λοιπόν τις φωτογραφίες και εντοπίζοντας σαν τα μόνα κοινά σημεία τους τα τρία κυπαρίσσια της εκκλησίας κάτω αριστερά, και το σχολείο επάνω στην ίδια μεριά, καθώς και την κορυφογραμμή στα δεξιά να έχει σχεδόν χαθεί, αναρωτιέμαι τι ακριβώς έχει προστατέψει αυτό το ΠΔ των όρων δόμησης;...

1999

Φωτογραφίες: Dim 1976, 2009, 1999



13/2/11

Ελληνικά νησιά, η χρυσή τομή ανάμεσα στο τοπίο και τον άνθρωπο
Η αρχιτεκτονική στραγγαλίζεται στις μυλόπετρες της γραφειοκρατίας και του παραλογισμού
 

του Σπύρου Γιανναρά από την "Καθημερινή"
Ως βέρο τέκνο της πόλης ευτύχησα να έχω μια βαθιά ρίζα σε νησί. Από τα δυόμισι χρόνια μου και για 36 συναπτά καλοκαίρια εντάσσομαι για κάποιες εβδομάδες -μήνες παλαιότερα ως μαθητής- στον εποχικό πληθυσμό των Κυθήρων.
Ενα νησί με πλούσια αρχιτεκτονική παράδοση, ιδιαίτερα όσον αφορά τα χαμηλά ενιαία πέτρινα κτίσματα με κοίλη οροφή. Το μυστικό του θαυμαστού τρόπου στήριξής της σε ένα κεντρικό κλειδί το πήραν μαζί τους οι τελευταίοι τεχνίτες της πέτρας. Από τις αρχές της δεκαετίας του '80 παρακολουθώ (άναυδος, ως επί το πλείστον) την οικιστική ανάπτυξη του νησιού.
Στην αρχή, μέχρι περίπου τα τέλη της εν λόγω δεκαετίας, οι ντόπιοι σνόμπαραν τα «γκρεμίδια» και έχτιζαν -επηρεασμένοι από τις αμερικανικές τηλεοπτικές σειρές που έκαναν θραύση, όπως το «Ντάλας» και η «Δυναστεία» - απείρου κάλλους φθηνές τσιμεντένιες «επαύλεις». Αργότερα, άρχισαν να καταφθάνουν οι ξένοι που γοητεύθηκαν από το νησί και στη συνέχεια εύποροι Νεοέλληνες του '90, οι οποίοι επένδυσαν πολύ χρήμα στην «αναπαλαίωση» παλαιών κατοικιών. Την ίδια εποχή, αναζωπυρώθηκε και η τάση επιστροφής στην «παραδοσιακή» αρχιτεκτονική, η οποία στην περίπτωση των Κυθήρων εκφράστηκε με την κατασκευή ακαλαίσθητων τσιμεντένιων κτιρίων -κυρίως δωματίων προς εαρινή ενοικίαση- που μιμούνταν με τα καμπύλα ανοίγματά τους τις πέτρινες καμάρες. Σε αυτά προσθέστε τα «παραδοσιακά» κτίσματα με κεραμωτή στέγη, την οποία μάλλον πρωτοέβλεπε το νησί.
Η οικοδομική δραστηριότητα στο νησί συνεχίζεται -παρά την κρίση που βιώνει ο χώρος την τελευταία διετία, καθηλώνοντας τους αρχιτέκτονες της Αθήνας και των μεγάλων πόλεων- με πιο ήπιους ρυθμούς। Εχοντας όλα τούτα κατά νουν, ζήτησα από δύο αρχιτέκτονες με πείρα στην κατασκευή κτιρίων σε νησιά να μας μιλήσουν για τις ιδιαιτερότητες και τα ενδημικά προβλήματα με τα οποία έρχονται αντιμέτωποι δραστηριοποιούμενοι σε αυτόν τον ιδιάζοντα χώρο της ελληνικής επικράτειας.


AΠOΨH : Η λογική ευνουχισμού σε διαρκή φαύλο κύκλο

Του Ανδρέα Μαριάτου*
Tα Κύθηρα και η δυτική Ζάκυνθος ακόμη κατατάσσονται στα νησιά. Για πόσο ακόμα; Το κράτος διαπίστωσε την αυτοκαταστροφική αλλοίωση των νησιών, αλλά αδυνατεί να πλήξει τα οικονομικά συμφέροντα που την τροφοδοτούν (το αν η αρτιότητα εκτός σχεδίου είναι 10 ή 50 στρέμματα γνωρίζουμε σήμερα ότι απλά υποδηλώνει την κλίμακα ισχύος των τελευταίων). Οποτε αντέδρασε, το έκανε σπασμωδικά και αποσπασματικά: ποινικοποίησε την αρχιτεκτονική, αισθητικοποίησε το πρόβλημα και υποχρέωσε την κοινωνία να υποκύψει στον μιμητισμό, προσδίδοντας στην οικιστική παράδοση έννοια τρισδιάστατης καρτποστάλ. Προέκυψαν έτσι στρατιές ψευτοπαραδοσιακών κτισμάτων, ίδιας απεύθυνσης με τα νεόκοπα ρεμπέτικα και τις πλαστικοποιημένες «βυζαντινές» αγιογραφίες. Παλαιά, νεώτερα και νεο-παλαιά κτίρια αναμίχθηκαν αδιακρίτως καθιστώντας αδύνατη την ανάγνωση της ιστορίας στον χώρο.
Τα νησιά επί 40 έτη δομούνται από την εκτρωματική σύζευξη του Γενικού Οικοδομικού Κανονισμού της πολυκατοικίας με τα αφελή Δελτία Αναγνώρισης με φυσιολογικό καρπό κλώνους «παραδοσιακών» μακιγιαρισμένων διαμερισμάτων. Όσο τραγικότερα τα αποτελέσματα, τόσο επεκτεινόταν η λογική ευνουχισμού της αρχιτεκτονικής και τροφοδοτούνταν ο φαύλος κύκλος βιασμού του τόπου μέσω των Επιτροπών Αρχιτεκτονικού Ελέγχου.
Σήμερα, βρίσκεται προ των πυλών η επέκταση της «προστασίας» σε χιλιάδες περιοχές που είχαν μέχρι τώρα γλιτώσει. Υπό την πίεση της Διεθνούς Σύμβασης για το Τοπίο συστήθηκε και η ελληνική Επιτροπή Τοπίου, αλλά από την πείρα μας, το μόνο που διαφαίνεται ικανή να παραγάγει είναι άλλη μια μορφοκλαστική τυπολογία. Ώστε ακολούθως να οριστούν τα «τυπικά ελληνικά τοπία» και οι αντίστοιχοι μηχανισμοί «διάσωσης». Σε επίπεδο διακήρυξης, το ΥΠΕΚΑ αναγνωρίζει ότι «Η αρχιτεκτονική... αποτυπώνει το στίγμα της εποχής της». Όμως, αντί να αποκαθηλώσει το αδιέξοδο σύστημα ελέγχων, προσθέτει καθημερινά νέα καταστροφικά διατάγματα καταστολής της αρχιτεκτονικής πράξης. Συντηρείται λοιπόν ο μηχανισμός που κατέστησε τη Μύκονο και την ανατολική Ζάκυνθο αστικά τοπία.
* Ο κ। Ανδρέας Μαριάτος είναι αρχιτέκτων.


AΠOΨH : Προγονολατρεία και νέα δημιουργία

του Δημήτρη Λεβέντη*
Στη σύγχρονη Ελλάδα, αρθρώνεται από πολλούς φορείς, η πρόθεση δημιουργίας παραδοσιακών προτύπων και η επιθυμία ανακατασκευής ιστορικών ή παραδοσιακών κτιρίων ή και ολόκληρων οικιστικών τοπίων. Οι ανακατασκευές δεν περιορίζονται μόνο σε εξέχοντα μνημεία, παρά επεκτείνονται όλο και περισσότερο στην αντιγραφή κατεστραμμένων ιστορικών κτιρίων και συνόλων. Στην προσπάθεια αυτή, δεν βρίσκεται στο προσκήνιο η αυθεντικότητα του πρωτότυπου, αλλά η σκηνογράφηση χώρων και καταστάσεων. Η αναζήτηση ιστορικής ταυτότητας σε ιστορικά αρχιτεκτονικά ομοιώματα, η αδιαφορία για την αρχιτεκτονική κληρονομιά και η δυσφήμηση της σύγχρονης αρχιτεκτονικής αποτελούν θεμελιώδεις αντιφάσεις στην εξασφάλιση της πολιτισμικής συνέχειας. Το ανακατασκευασμένο περιβάλλον επιβάλλει μια αναχρονιστική αρχιτεκτονική γλώσσα. Κατά την αναζήτηση ενός νέου έργου, το ιστορικό λεξιλόγιο, στην καθεμία τοπική εκδοχή του, μεταφέρει πλήθος πληροφοριών, οι οποίες συντάσσονται σε προτάσεις, βάσει σύγχρονων συντακτικών κανόνων. Η διατήρηση και η εξέλιξη δεσμών, με βάσεις πάντα το παρελθόν και εργαλεία τις εκάστοτε σύγχρονες αντιλήψεις, καθιστούν την ιστορία έννοια βιωματική.
Ακόμη και αν, χώροι με εξέχουσα σημασία, έχουν καταστραφεί, η ανακατασκευή τους είναι θεμιτή μόνο υπό ιδιαίτερες προϋποθέσεις. Ακόμη όμως και σε ιδανικές περιπτώσεις, δεν μπορεί να θεωρείται ότι κάτι χαμένο ανακτήθηκε. Η αυθεντικότητα του πρωτοτύπου δεν μπορεί να επιτευχθεί. Τα νεόκτιστα ομοιώματα μόνο «στο πνεύμα» επικοινωνούν με το ιστορικό πρότυπο. Αν όλοι κατανοήσουμε τις ευθύνες μας και ασχοληθούμε σοβαρά με τις έννοιες των βιώσιμων αρχών, θα παρακινήσουμε την κοινωνία και θα ενισχύσουμε την επιθυμία της για τη δημιουργία του δικού της αισθητικού ιδιώματος. Η προγονολαγνεία ας μην καταλαμβάνει τον χώρο της δημιουργίας που αναπτύσσεται με σύγχρονα και ειλικρινή κριτήρια. Η κοινωνία πρέπει να υποστηρίξει την αρχιτεκτονική που δεν παραμορφώνει την παράδοση, θαυμάζει το παρελθόν, γνωρίζει και αναλύει την ιστορία και σε καμία περίπτωση δεν αδιαφορεί για τη τύχη της. Η επανάληψη μορφών στερεί από την ιστορία ειλικρινείς μάρτυρες της σύγχρονης εποχής και συμβάλλει στη φτώχεια και την παραφθορά του αστικού πολιτισμού μας.
*Ο κ. Δημήτρης Λεβέντης είναι αρχιτέκτων.





9/2/11

Hydrosol: καύσιμα από το νερό και τον ήλιο

Νερό έχουμε άφθονο, ήλιο το ίδιο – καινοτόμο τεχνολογία επίσης έχουμε, πολυβραβευμένη και ακραιφνώς ελληνική, για την εξαγωγή υδρογόνου απ αυτές τις καθαρές και απόλυτα ανανεώσιμες πηγές ενέργειας। Θα μπορούσαμε να γίνουμε η νέα παγκόσμια δύναμη στη διαμορφούμενη «Οικονομία του Υδρογόνου», που αλλάζει τους κανόνες του ενεργειακού παιχνιδιού; Μάλλον λογαριάζουμε πάλι χωρίς τον «ξενοδόχο», που λέγεται όραμα και πολιτική βούληση ...

Ακολουθείστε τον παρακάτω σύνδεσμο:

http://technologein.pathfinder.gr/Hydrosol